De basis voor neuromotorische rijpheid
De zeven zintuigen wil ik hierbij benoemen. Horen, ruiken, voelen, proeven en zien zijn vaak wel bekend maar daarbij hoort ook nog het evenwicht en de propriocepsis. De propriocepsis, wordt ook wel positiezin genoemd. Het is het vermogen van een mens of dier om de positie van het eigen lichaam of delen ervan waar te nemen en om te registreren hoeveel kracht gebruikt wordt bij een beweging. Dit zintuigsysteem heeft enorm veel invloed op de neuromotorische ontwikkeling en noemen we daarom ook de “koningin” van de zintuigen.
De voorwaarde voor een goed proprioceptief systeem
Voorwaarde voor een goed proprioceptief systeem is het goed doorlopen van de fases van motorische ontwikkeling bij een kind en daarmee ook een voorwaarde om te kunnen leren. De motorische ontwikkeling verloopt van grof naar fijn. Een kind kan bijvoorbeeld pas goed leren schrijven als het voldoende bewegingservaring heeft opgedaan in voorgaande “grovere” fases.
Deze motorische ontwikkeling kan in de weg worden gestaan door de aanwezigheid van primaire reflexen. Bij een normale ontwikkeling zijn de meeste primaire reflexen in de eerste levensjaren geïnhibeerd. Dat betekent dat ze over zijn gegaan naar posturale reflexen (houdingsreflexen). Wanneer dit niet gebeurt kan het dus zijn dat een kind hier doorheen moet compenseren. Soms lukt dat, soms lukt dat niet.
Kinderen bewegen minder en het aanbod op school sluit lang niet altijd aan bij de fase van motorische ontwikkeling van een kind. Gevolg hiervan is dat veel kinderen niet tot een goede (cognitieve) ontwikkeling komen en niet kunnen laten zien waartoe ze in staat zijn.
De behandeling
Bij bijna alle hulpvragen nemen wij een aanvullend onderzoek af om te kijken naar de neuromotorische ontwikkelingsfase en de aanwezigheid van primaire reflexen. In overleg met ouders/verzorgers kijken we dan of we alleen insteken op compensatiestrategieën (training, regulatietechnieken al dan niet met hulpmiddelen, plek in de klas, taakreductie etc.) of dat we insteken op de inhibitie van de primaire reflexen, zodat de voorwaarden ontstaan om tot ontwikkeling te komen. Dit is echter een langduriger proces, waarbij we veelal wel een schooljaar lang de tijd nodig hebben om middels een thuisprogramma de reflexen uit te rijpen.